بی شک زبان عربی یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین زبان های دنیاست که در بیشتر نقاط جهان با فرهنگ اسلامی مرتبط دانسته میشود. اما این زبان صرفا زبان یک مذهب نیست بلکه تعداد زیادی از مردم جهان که در واقع کشورهایی در نقاط استراتژیک و مهم همچون لبنان واقع شده اند، یا کشورهای ثروتمندی همچون شیخ نشین های حاشیه خلیج فارس، این زبان را به عنوان زبان رسمی خود تعیین کرده اند. خبر خوب برای متقاضیان یادگیری زبان عربی این است که این زبان در طول قرن ها دستخوش تغییرات زیادی شده و دستور زبان آن کاربردی تر و ساده تر شده است.
ما بیش از هزار سال است با استفاده از الفبای عربی کلمات فارسی را مینویسیم، و همه ما با الفبای آن در درس های عربی و قرآن آشنا شده ایم! الفبای زبان عربی برای نوشتن فارسی دری در کشورهای افغانستان و تاجیکستان هم کاربرد گسترده ای دارد. به علاوه زبان عربی رایج ترین زبان در منطقه خاورمیانه است که همراه اسلام و قرآن به تمام نقاط دنیا گسترش یافته است. امروزه زبان عربی ششمین زبان رایج جهان محسوب میشود. این زبان بیش از 440 میلیون گویشور در سراسر دنیا دارد و تعداد مسلمانانی که تا حدودی با زبان کتاب دینی خود َآشنایی دارند نیز از این رقم بسیار بیشتر است.
عربی زبان رسمی 22 کشور دنیاست. تعدادی از کشورهای عرب زبان حاشیه خلیجه فارس از جمله عمان، کویت و قطر از جمله ثروتمندرین کشورهای خاورمیانه هستند و دانستن عربی برای نیروهای متخصصی که برای کار یا تجارت به این کشورها سفر میکنند مزیت بزرگی محسوب میشود.
اگر میخواهید بیشتر با نوشتار عربی و تاریخچه جذاب آن آشنا شوید، به خواندن این مقاله ادامه دهید.
همانطور که زبان انگلیسی در کشورهای مختلف ویژگی ها و کلمات منحصر به فرد خودش را پیدا کرده است، و برای مثال مردم انگلیسی زبان در هند در دایره واژگان خود لغاتی متفاوت با انگلیسی زبانان استرالیایی دارند، زبان عربی که از مدت ها قبل از زبان انگلیسی و در دوران طلایی حکومت اسلامی در کشورهای مختلف نفوذ کرده بود نیز در مناطق مختلف ویژگی های متفاوتی پیدا کرده است. این تفاوت ها در طول صدها سال عمیق تر شده اند تا حدی که ممکن است دو فرد عرب زبان از کشورهای مراکش و یا جنوب ایران به سختی بتوانند منظور هم را متوجه شوند!
گرچه این زبان حدود سی گویش و لهجه متفاوت دارد، خود افراد عرب زبان به عربی استاندارد که عربی کلاسیک هم نامیده میشود، میگویند "اَلعَرَبِيَّةُ ٱلْفُصْحَى" یا همان زبان عربی فصیح. این نوع از زبان عربی که در آموزشگاه های زبان عربی و کلاس ها به افراد غیر عرب زبان تدریس میشود، نوعی زبان عربی مدرن است که در غرب به عنوان Modern Standard Arabic سناخته میشود. افراد تحصیل کرده از تمام کشورهای عرب زبان میتوانند این نوع از زبان عربی را متوجه شوند و در گفت و گوهای بین المللی خود از آن استفاده میکنند. برای مثال وقتی یک فرد تحصیل کرده لبنانی و یک فرد تحصیل کرده عمانی بخواهند با هم صحبت کنند، هر وقت احساس کنند فرد مقابل متوجه منظور آن ها نمیشود سعی میکنند کلمات و عبارات خود را با دقت بیشتری و با توجه به زبان عربی استاندارد امروزی انتخاب کنند. یادگیری زبان عربی در کنار فرهنگ این کشورها میتواند بسیار جذاب باشد.
زبان عربی 28 حرف دارد که البته به خاطر سپردن آن ها برای ما بسیار آسان است زیرا میدانیم الفبای فارسی با داشتن 32 حرف، 4 حرف "گ، پ، ژ و چ" در گفتار و نوشتار زبان عربی معادلی ندارند. در زیر جدولی از حروف الفبای زبان عربی را مشاهده میکنید:
یکی از دشواری های خواندن نوشته هایی که به زبان عربی نوشته میشوند، ننوشته شدن حداقل نیمی از حروف مصوت در این زبان است. در متون کلاسیک همچون قرآن، کلمات عربی معمولا صداگذاری میشوند اما اگر نگاهی به مطالبی که به زبان عربی در فضای مجازی منشر میشوند بیندازید، متوجه میشوید علاقه نسل جوان به سرعت در سهولت در ارتباطات متنی باعث شده است بسیاری از کلمات رایج عربی مانند زبان فارسی بدون نشانه گذاری صدایی یا همان "اعراب" نوشته شوند! این نکته ممکن است تلفظ کلمات را برای افرادی که زبان عربی زبان مادری ان ها نیست کمی دشوار کند، اما از سوی دیگر خبر خوب این است که تعداد مصوت های زبان عربی به حدود شش مصوت کوتاه و بلند محدود میشود.
در برخی کشورهای عرب زبان همچون مصر، ایده جایگزین کردن الفبای عربی با حروف لاتین مطرح شده است اما بسیاری از مردم مصر با این ایده مخالفت کردند و معتقدند چنین تغییری پیوند آن ها با زبان باستانی عربی و بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ و مذهب کشورشان را متزلزل خواهد کرد.
علامت تشدید یکی از نشانه های صداگذاری خاص زبان عربی است که در زبان فارسی هم کاربرد دارد. حروف کلمات دارای تشدید با فشار و استرس بیشتری ادا میشوند.
زبان عربی یکی از زایا ترین زبان های دنیاست زیرا بسیاری از افعال و اسامی آن از یک ریشه سه حرفی ساخته میشوند و با بیش از ده وزن متفاوت صرف میشوند.
مثلا فعل پایه "رجع" از سه حرف تشکیل میشود و به معنای بازگشتن است. با قرار دادن آن در وزن "فاعل"، صفت "راجع" به معنای بازگشت کننده را به دست می آوریم. با نوشتن همین سه حرف در وزن "مفعول" نیز به صفت "مرجوع" به معنی بازگردانده شده دست میابیم، و با استفاده از وزن "مفتعل" میتوان کلمه "مرتجع" به معنای برگشت کننده را ساخت.
احتمالا کلماتی که با استفاده از وزن های عربی بالا ساختیم برای شما آشنا هستند، زیرا زبان فارسی نیز در دورانی که تحت تاثیر زبان عربی قرار گرفته بود، از این خاصیت زبان عربی برای ساخت بسیاری از کلمات کاربردی خود استفاده کرده است، برای همین بیشتر این کلمات برای ما قابل فهم هستند.
به خاطر همین ویژگی زایایی و دسته بندی های بسیار در زبان عربی استاندارد، شما میتوانید با استفاده از کلمات کمتری منظور خود را برسانید. زبان انگلیسی نیز تاحدودی این امکان را به گویشوران خود میدهد و شما میتوانید در موارد بسیاری از یک اسم به عنوان فعل نیز استفاده کنید یا آن را به راحتی و با تغییراتی کوچک تبدیل به قید یا صفت نمایید، اما زبان فارسی از این نظر انعطاف پذیری کمتری دارد.
زبان عربی بیش از 12 میلیون لغت دارد! و لغات این زبان وارد زبان های برجسته ای که با آن در تماس بوده اند نیز شده است: زبان فارسی، زبان ترکی استانبولی، زبان هندی و زبان اسپانیایی از جمله زبان هایی هستند که لغات عربی وارد آن شده اند. زبان های پرتقالی و انگلیسی نیز تا حدودی تحت تاثیر لغات عربی قرار گرفته اند.
شاید به نظر شما قوانین زبان عربی و زمان های مختلف آن خیلی پیچیده و دشوار به نظر برسند، اما جالب است بدانید عربی جزو دشوارترین زبان های دنیا محسوب نمیشود! این زبان تونال یا tonal نیست، یعنی با تغییر در لحت ادا کردن جملات و کلمات آن، معنای عبارات یا نقش دستوری آن ها تغییری نمی کند. به علاوه گرچه زبن عربی دو جنس مونث و مذکر دارد، بیشتر قوانین افعال و اسامی جنسیتی آن قابل پیشبینی هستند. شاید شنیدن اینکه افراد عرب زبان از سیستم شمارش ساده تر و متفاوتی با سیستم شمارشی که ما در عربی دبیرستان آموخته ایم و برای کنکور مطالعه کرده ایم استفاده میکنند برای ما دردناک باشد! اما حقیقت این است که در زبان عربی مدرنی که توسط افراد عرب زبان در موقعیت های واقعی استفاده میشود، در بسیاری از موارد انتهای افعال و کلمات که طبق جنسیت و تعداد شخص باید صرف شوند، بدون صرف شدن و در حالت ساده آورده میشوند.
امیدواریم این مقاله برای شما جالب بوده باشد! اگر دوست دارید زبان عربی را یاد بگیرید، در سایت آموزش آنلاین زبان تیکا می توانید با استاد آنلاین زبان عربی آقای وحید آروان و استاد عربی خانم مهناز ابتی به صورت از راه دور و از طریق ویدئوچت به یادگیری زبان عربی بپردازید.